เมื่อต้องประเมินคุณภาพน้ำ คำศัพท์หนึ่งที่มักถูกพูดถึงคือ TDS หรือ Total Dissolved Solids แม้ว่าจะฟังดูเป็นเรื่องทางเทคนิค แต่การทำความเข้าใจ TDS ถือเป็นสิ่งสำคัญสำหรับทุกคนที่ใส่ใจในคุณภาพ ความปลอดภัย และรสชาติของน้ำ
ในบทความนี้ เราจะเจาะลึกว่า TDS หมายความว่าอย่างไร วัดได้อย่างไร เหตุใดจึงสำคัญ และคุณสามารถทำอะไรได้บ้างเพื่อจัดการระดับ TDS ในน้ำ
TDS หมายความว่าอย่างไร
TDS ย่อมาจาก Total Dissolved Solids ซึ่งหมายถึงความเข้มข้นทั้งหมดของสารละลายในน้ำ สารเหล่านี้อาจเป็นทั้งสารอินทรีย์และอนินทรีย์ และรวมถึงวัสดุต่างๆ เช่น:
- แร่ธาตุ: แคลเซียม แมกนีเซียม โซเดียม โพแทสเซียม
- เกลือ: คลอไรด์ ซัลเฟต ไบคาร์บอเนต
- โลหะ: เหล็ก ทองแดง ตะกั่ว สารหนู
- สารอินทรีย์: วัสดุจากพืชที่เน่าเปื่อย สารมลพิษจากอุตสาหกรรม และน้ำเสียจากการเกษตร
TDS มีหน่วยวัดเป็นส่วนต่อล้าน (ppm) หรือมิลลิกรัมต่อลิตร (mg/L) โดยทั้ง ppm และ mg/L มีความหมายเดียวกันกรณีเป็นของเหลวเช่นน้ำ
ความหมายของผลการวัดค่า TDS ตัวอย่างเช่นหากตัวอย่างน้ำมีระดับ TDS 500 ppm แสดงว่าน้ำ 1 ลิตรมีของแข็งที่ละลายอยู่ 500 มิลลิกรัม
การตรวจวัด TDS ได้อย่างไร
สามารถวัด TDS ได้หลายวิธี โดยแต่ละวิธีมีความแม่นยำแตกต่างกัน:
1. เครื่องวัด TDS Meter:
TDS Meter เป็นอุปกรณ์พกพาขนาดเล็กที่ใช้ระบุปริมาณของแข็งที่ละลายทั้งหมดในสารละลาย ซึ่งโดยทั่วไปคือน้ำ เนื่องจากของแข็งที่แตกตัวเป็นไอออนที่ละลายน้ำเช่น เกลือและแร่ธาตุ จะทำให้ค่าการนำไฟฟ้าของสารละลายเพิ่มขึ้น เป็นวิธีที่รวดเร็วและง่ายดาย
หากสนใจสามารถดูรายละเอียดเพิ่มเติมที่ TDS meter คืออะไร? เข้าใจฟังก์ชันและการใช้งาน
2. การวิเคราะห์ระเหยแห้งและชั่งน้ำหนัก Gravimetric:
หากต้องการผลลัพธ์ที่แม่นยำยิ่งขึ้น วิธีการแบบ Gravimetric สามารถทดสอบน้ำในห้องปฏิบัติการโดยใช้การวิเคราะห์แบบถ่วงน้ำหนัก วิธีนี้เกี่ยวข้องกับการระเหยตัวอย่างน้ำและชั่งน้ำหนักสารตกค้างที่เหลือเพื่อกำหนดระดับ TDS
ทำไม TDS จึงมีความสำคัญ
การทำความเข้าใจ TDS มีความสำคัญด้วยเหตุผลหลายประการ โดยเฉพาะอย่างยิ่งเมื่อเกี่ยวข้องกับน้ำดื่ม กระบวนการทางอุตสาหกรรม และการตรวจสอบสิ่งแวดล้อม
- ผลกระทบต่อสุขภาพ: แร่ธาตุบางชนิดที่ละลายอยู่ในน้ำอาจเป็นอันตรายเช่น ตะกั่วและสารหนู การตรวจสอบระดับ TDS ช่วยให้มั่นใจได้ว่าน้ำจะปลอดภัยสำหรับการบริโภค
- รสชาติและความใสของน้ำ: ระดับ TDS มีอิทธิพลอย่างมากต่อรสชาติของน้ำ น้ำที่มี TDS ต่ำอาจมีรสชาติจืดชืด ในขณะที่น้ำที่มี TDS สูงอาจมีรสชาติเค็ม ขม หรือเป็นโลหะ TDS สูงอาจทำให้มีน้ำขุ่นได้
- ผลกระทบต่อเครื่องใช้ไฟฟ้า: น้ำที่มี TDS สูงอาจทำให้เกิดตะกรันสะสมในท่อ เครื่องทำน้ำอุ่น และเครื่องใช้ไฟฟ้าภายในบ้าน ตะกรันดังกล่าวสามารถลดประสิทธิภาพของเครื่องใช้ไฟฟ้าเหล่านี้และยืดอายุการใช้งานได้
- ผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อม: ในสภาพแวดล้อมทางน้ำ ระดับ TDS อาจส่งผลต่อสุขภาพของสิ่งมีชีวิตในน้ำ ตัวอย่างเช่น ระดับ TDS ที่สูงอาจทำให้ความเค็มของน้ำเพิ่มขึ้น ซึ่งอาจเป็นอันตรายต่อสิ่งมีชีวิตในน้ำจืดได้
- การใช้งานในอุตสาหกรรม: ในอุตสาหกรรมที่ต้องใช้น้ำบริสุทธิ์มากเช่นการผลิตยาและอิเล็กทรอนิกส์ ระดับ TDS ที่ต่ำถือเป็นสิ่งสำคัญ เพื่อให้แน่ใจว่าผลิตภัณฑ์มีคุณภาพและกระบวนการมีประสิทธิภาพ
ระดับ TDS ที่ยอมรับได้คือเท่าไร
ระดับ TDS ที่ยอมรับได้ในน้ำขึ้นอยู่กับการใช้งานตามจุดประสงค์:
สำหรับน้ำดื่ม:
องค์การอนามัยโลก (WHO) และสำนักงานปกป้องสิ่งแวดล้อมแห่งสหรัฐอเมริกา (EPA) แนะนำให้ใช้ระดับ TDS 500 mg/L เป็นความเข้มข้นสูงสุดที่ยอมรับได้สำหรับน้ำดื่ม
น้ำที่มีระดับ TDS ต่ำกว่า 300 mg/L ถือว่าดีเยี่ยมโดยทั่วไป ในขณะที่ระดับระหว่าง 300-500 mg/L ถือว่ายอมรับได้ น้ำที่มีระดับ TDS สูงกว่า 500 mg/L อาจไม่ปลอดภัยหรือไม่น่ารับประทานสำหรับการบริโภค
ตารางค่า TDS มาตรฐานน้ำดื่มในประเทศไทย
| พารามิเตอร์ | กรมอนามัย | อย | สมอ |
|---|---|---|---|
| สารละลายทั้งหมดที่เหลือจากการระเหย (TDS ) | ไม่เกิน 1,000 มก./ล | ไม่เกิน 500 มก./ล | ไม่เกิน 500 มก./ล |
| ความกระด้าง (Hardness) | ไม่เกิน 500 มก./ล | ไม่เกิน 100 มก./ล | ไม่เกิน 100 มก./ล |
| ซัลเฟต | ไม่เกิน 250 มก./ล | ไม่เกิน 250 มก./ล | ไม่เกิน 200 มก./ล |
| คลอไรด์ | ไม่เกิน 250 มก./ล | ไม่เกิน 250 มก./ล | ไม่เกิน 250 มก./ล |
| ไนเตรท | ไม่เกิน 50 มก./ล | ไม่เกิน 4 มก./ล | ไม่เกิน 4 มก./ล |
| ฟลูออไรด์ | ไม่เกิน 0.7 มก./ล | ไม่เกิน 0.7 มก./ล | ไม่เกิน 0.7 มก./ล |
หากสนใจสามารถดูรายละเอียดเพิ่มเติม เข้าใจค่า TDS ในน้ำดื่ม: สิ่งที่คุณจำเป็นต้องรู้
วิธีจัดการระดับ TDS ในน้ำ
หากระดับ TDS ในน้ำของคุณสูงหรือต่ำเกินไป มีวิธีต่างๆ มากมายในการปรับค่านี้:
วิธีการเจือจาง
สำหรับการใช้งานที่ไม่จำเป็นที่จะต้องใช้น้ำบริสุทธิ์มากนัก สามารถผสมน้ำที่มีค่า TDS สูงกับน้ำที่มีค่า TDS ต่ำเพื่อให้ได้ระดับ TDS ที่ต้องการ เรียกง่ายๆ ว่าใช้การเจือจาง
กรองด้วยระบบรีเวิร์สออสโมซิส (Reverse Osmosis System หรือ RO)
ระบบ RO มีประสิทธิภาพสูงในการลดระดับ TDS โดยทำงานโดยการบังคับให้น้ำผ่านเยื่อกึ่งซึมผ่านที่กรองของแข็งที่ละลายน้ำออกไป
การกลั่น:
การกลั่นเกี่ยวข้องกับการต้มน้ำและควบแน่นไอน้ำกลับเป็นของเหลว โดยทิ้งของแข็งที่ละลายน้ำไว้ส่วนใหญ่ กระบวนการนี้ทำให้ได้น้ำที่มีระดับ TDS ต่ำมาก
การกำจัดไอออน:
ระบบการกำจัดไอออนจะกำจัดไอออนของแร่ธาตุออกจากน้ำ ทำให้ระดับ TDS ลดลงอย่างมีประสิทธิภาพ วิธีนี้มักใช้ร่วมกับระบบ RO เพื่อความบริสุทธิ์ที่มากขึ้น
